Een testament opstellen – maak een erfrechtplan

Een goed moment voor een testament

Leg tijdig vast wat er met je nalatenschap moet gebeuren. Maak tijdig een erfrechtplan.

Iedereen die komt te overlijden heeft een nalatenschap (erfenis). Dit zijn alle (persoonlijke) bezittingen en schulden die je achterlaat. Deze nalatenschap wordt verdeeld over je erfgenamen. Wie je erfgenamen zijn wordt volgens de wet bepaald, of door jezelf via een testament. Wil je zelf je testament opstellen dat kan via LR Notariaat. Wij beoordelen of je de juiste keuzes maakt en adviseert je zodat jij het juiste testament tekent. 

Wat is een testament?

Een testament is een eenzijdige, op schrift gestelde uiterste wilsbeschikking (4:42 BW) in een notariële akte waarin je bepaalt wat er na je overlijden met je nalatenschap moet gebeuren. Een rechtsgeldig testament opstellen kan alleen via een notaris (4:94 BW). Heb je geen testament dan regelt de wet hoe je nalatenschap wordt verdeeld. Als je dus zelf wilt bepalen hoe jouw nalatenschap wordt verdeeld, maak je een testament. Met een testament kan je er ook erfbelasting besparen of uitstellen. Maar er zijn ook nog heel veel andere redenen voor een testament.

Wie erft bij overlijden zonder testament?

De wet regelt wie jouw erfenis krijgt en hoe jouw erfenis wordt verdeeld als je komt te overlijden zonder testament. Als je getrouwd bent, erft op grond van de wet je echtgenoot. Ben je getrouwd én heb je kinderen, dan delen de kinderen ook mee in jouw erfenis. De kinderen moeten wachten op hun deel van de erfenis totdat de laatste ouder overleden is. Heb je geen echtgenoot of kinderen, dan erven jouw familieleden (bloedverwanten), je ouders en broers en zussen, maar ook je halfbroers en -zussen als je ouders – na een echtscheiding – zijn hertrouwd of eerder getrouwd zijn geweest.

Redenen om een testament te maken
Er zijn veel redenen om een testament te maken. Als partners ongehuwd samen wonen erven zij alleen maar van elkaar met een testament. Ook voor getrouwde partners met kinderen is het aan te raden een testament te maken. Je kunt namelijk de wettelijke regeling die voor getrouwde ouders met kinderen geldt op een aantal punten aanpassen aan de persoonlijke situatie. Of je kunt een regeling treffen wie voor de kinderen moet zorgen als je er niet meer bent. Als je eerder getrouwd bent geweest, is het zeker van belang om je door ons te laten voorlichten of de wettelijke regels voor jouw persoonlijke situatie geschikt zijn. Of als je het voor je partner en de kinderen fiscaal zo gunstig mogelijk wilt regelen. Hieronder nog een opsomming voor redenen om een testament te maken:

  • benoemen van andere erfgenamen dan de wet (bijv. stiefkinderen, pleegkinderen);
  • onterven van wettelijke erfgenamen;
  • benoemen voor anderen erfdelen dan de wet;
  • opnemen van een privé- of uitsluitingsclausule (1:94 BW) (voorkom dat je erfenis gedeeld wordt bij een echtscheiding met de koude kant of de aangetrouwde kant);
  • ontneming ouderlijk vruchtgenot (ex-partner);
  • vererving via kinderen naar een ex-partner voorkomen (echtscheidingstestament);
  • besparen van erfbelasting voor je erfgenamen (estate planning);
  • flexibele rentebepaling opnemen erfrechtelijke vorderingen;
  • wilsrechten uitsluiten:
  • schenkingen wel of niet als voorschot zien op de erfenis;
  • 30 dagen clausule ter voorkoming van dubbele vererving;
  • om de voogdij over je kinderen vast te stellen in een voogdijbepaling.
  • opnemen van een bewind (toezichthouder over de erfenis);
  • opeisbaarheid voor de vorderingen van de kinderen vergroten (bijv. opname verpleegtehuis (AWBZ / WMO clausule));
  • legaten opnemen (kleinkinderen of goede doelen);
  • rechtskeuze uitbrengen voor Nederlands recht;
  • executeur(afwikkelingsbewindvoerder) opnemen;
  • uitvaartwensen vastleggen;
  • doorgeefverplichtingen opnemen (tweetrapsmaking);
  • langstlevende beschermen tegen erfrechtelijke aanspraken van de kinderen;
  • optimaal gebruik maken van de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten (ondernemerstestament);
  • herroepen van eerdere testamenten;
  • regelingen voor buitenlandse bezittingen;
  • rampenclausule opnemen (wie erft er als je hele gezin om komt);
  • erfenis uit handen van schuldeisers houden;
  • sociale media regelen na je overlijden;
  • om te zorgen dat je nabestaanden zo min mogelijk erfbelasting hoeven te betalen.
  • er is een erfrechtplan dat je wilt omzetten in een testament.

Hiernaast kunnen er nog vele andere persoonlijke redenen zijn om een testament op te maken.

Wat er in een testament moet komen te staan is voor iedereen anders. Je stelt vast welke bezittingen of welk deel van je vermogen naar welke erfgenamen gaat. Of je bepaalt welke erfgenamen je de erfenis ontzegt. Als je minderjarige kinderen hebt is het aan te raden om in je testament een voogdijbepaling te maken.
Als je samenwoont met je partner, maar je bent niet getrouwd of in een geregistreerd partnerschap met deze persoon, wil je er misschien voor zorgen dat hij of zij wel je erfgenaam is. Dit is namelijk niet automatisch het geval. Overleg met je notaris wat voor jou handig is om in je testament te zetten.

Codicil
Een codicil is een alternatief voor een testament, waarin je vaststelt wie je erfgenamen zijn. Om een codicil op te stellen heb je geen notaris nodig, er zijn wel een paar regels aan verbonden om het document rechtsgeldig te maken. Ten eerste moet het een handgeschreven tekst zijn, een gedrukt of getypt codicil is niet rechtsgeldig. Ook moet onderaan jouw codicil jouw handtekening staan, en als de tekst uit meerdere pagina’s bestaat moet die handtekening of paraaf onderaan elke bladzijde staan.

Nadelen codicil ten opzichte van een testament:

  • Je kan in een codicil alleen bepaalde bezittingen nalaten (boeken, meubels, sieraden etc.). Grote/ kostbare bezittingen zoals een auto, huis of kunst kunnen niet via een codicil worden nagelaten.
  • Tenzij je een kopie van het codicil bij een notaris onderbrengt, kan het zijn dat je nabestaanden het codicil nooit te zien krijgen. Het kan kwijtraken of zelfs achtergehouden worden door degene die het vind of in handen heeft.
  • Je kan je zaken veel minder uitgebreid regelen via een codicil.

In tegenstelling tot een testament, dat meestal pas wordt ingekeken na de begrafenis, kan je in een codicil wel je wensen met betrekking tot de begrafenis opschrijven (gasten, muziek, begraven of cremeren, etc.).

Testament beoordelen

Heb je al een testament ? In dat geval is het verstandig om dit testament regelmatig tegen het licht te houden. Wetten en regels, maar ook jouw persoonlijke situatie en wensen veranderen. Het testament kan dan anders uitwerken dan je had bedoeld. Het is daarom raadzaam jouw testament regelmatig door ons te laten beoordelen.

Voor meer informatie over het beoordelen, opstellen van een testament of het maken van een erfrechtplan kun je contact met ons opnemen.