Beneficiare aanvaarding

Beneficiaire aanvaarding: Ben je een erfgenaam en heb je recht op een erfenis? Dan bestaat er het risico dat de erfenis meer schulden heeft dan bezit. Het kan dan een verstandige keuze zijn om een notaris in te schakelen die je kan helpen bij de afhandeling van de erfenis. De notaris van LR Notariaat heeft verstand van zaken en weet precies wat de richtlijnen zijn bij het afhandelen van een nalatenschap.

Beneficiaire aanvaarding

De notaris zal jou erop wijzen dat het mogelijk is om de erfenis met een eventueel negatief saldo beneficiair te aanvaarden. Beneficiaire aanvaarding beschermt erfgenamen tegen schuldeisers in de nalatenschap. Alleen de bezittingen die tot de nalatenschap behoren dienen de schuldeisers tot verhaal. De nalatenschap moet in beginsel volgens formele regels worden afgewikkeld. Alle erfgenamen, dus ook de erfgenamen die de nalatenschap zuiver aanvaarden, zijn tezamen verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap. Zij zijn allen de vereffenaars.

Vereffening van nalatenschap

Bij het beneficiair aanvaarden van een erfenis zal er een vereffening van nalatenschap plaatsvinden. Het voordeel van het beneficiair aanvaarden van een nalatenschap is dat je niet met jouw persoonlijke vermogen aansprakelijk bent voor de schulden van de overledene. Wanneer je de instructies van de notaris en kantonrechter opvolgt, loop je als enige risico dat jouw erfenis opgaat aan eventuele schulden. Er zitten verschillende regels aan de procedure verbonden en wanneer de erfgenamen zich niet aan deze regels houden, bestaat er het risico dat de erfgenamen met hun persoonlijke vermogen aansprakelijk gesteld worden. Als je gekozen hebt voor vereffening van nalatenschap is het niet meer mogelijk om hier vanaf te zien. Schuldeisers krijgen bij deze procedure eerst het recht op hun deel van de erfenis en dan pas de erfgenamen.

Beneficiaire aanvaarding via de rechtbank

Nadat het besluit is genomen om beneficiaire te aanvaarden zullen wij de rechtbank vragen om een akte van beneficiaire aanvaarding op te maken. Dit kost per akte € 132,00 aan griffierecht (het is mogelijk om met eerdere erfgenamen een akte op te laten stellen). Hierop komen de erfgenamen te staan die beneficiaire aanvaarden. Dit is dan ook terug te vinden in het boedelregister. Deze erfgenamen worden dan ook wel de ‘vereffenaar(s)’ genoemd.

Lichte en zware vereffening nalatenschap

Er bestaat de mogelijkheid dat de kantonrechter benoemd wie de vereffenaar is. Dit kan gebeuren op verzoek van een belanghebbende. Er geldt dan een ‘zware vereffeningsprocedure’. In tegenstelling tot de ‘zware vereffeningsprocedure’ komt het vaker voor dat de kantonrechter geen vereffenaar aanwijst en alle erfgenamen gezien worden als vereffenaars. In dit geval wordt er gesproken van ‘lichte vereffeningsprocedure’.

Het is de bedoeling dat de vereffenaars samen actie ondernemen en ‘de nalatenschap als een goed vereffenaar beheren en vereffenen’. Er bestaat de mogelijkheid dat vereffenaars elkaar machtigen om de nalatenschap af te wikkelen, maar de vereffenaars blijven hoe dan ook zelf verantwoordelijk voor de vereffeningsprocedure. Ook blijven de vereffenaars bij verwijtbare fouten altijd aansprakelijk tegenover eventuele schuldeisers.

Verplichtingen bij vereffening nalatenschap

In de wet staan verschillende verplichtingen beschreven die je hebt bij een vereffening van nalatenschap. Een belangrijk detail is dat je geen schulden aan schuldeisers voldoet, totdat er een volledig overzicht is van alle bezittingen en schulden die nagelaten worden. Het kan anders voorkomen dat er benadeling of bevooroordeling is van sommige schuldeisers. Wanneer dit van toepassing is, loopt de vereffenaar het risico om met het privé vermogen aansprakelijk gesteld te worden.

Beheer nalatenschap bij vereffening nalatenschap

Als vereffenaar zijn er verschillende taken die uitgevoerd moeten worden. Onder deze taken valt onder andere het beheer van het nalatenschap. Hieronder valt het verzorgen en bijhouden van de administratie en het informeren van de schuldeisers. Daarnaast zorgt de vereffenaar ervoor dat zo mogelijk de schulden in de tussentijd niet hoger worden. De vereffenaar mag zorgen voor het onderhoud van de nagelaten goederen, zodat deze hun kwaliteit behouden. Het is de bedoeling om zoveel mogelijk kostenposten te reduceren en teruggaves voor bijvoorbeeld abonnementen te bewerkstellingen.

Boedelbeschrijving opmaken

Het is de bedoeling dat de vereffenaar(s) zo snel mogelijk een beschrijving van de boedel maakt. Dit wordt ook wel de boedelbeschrijving genoemd. Er wordt dan een overzicht gemaakt van alle schulden en bezittingen van de overleden persoon. Als de vereffenaar vermoedt dat er nog meer schuldeisers zijn, kan hij ook
zonder dat de kantonrechter dit heeft bepaald de schuldeisers door middel van een advertentie oproepen om hun vordering voor een bepaalde datum bij hem in te dienen.

Boedelbeschrijving ter inzage leggen

Na het maken van de boedelbeschrijving wordt deze bij een boedelnotaris of bij de griffie van de rechtbank ingediend. Dit is verplicht, zodat de schuldeisers en andere belanghebbenden kunnen inzien waaruit de boedel van de overledene bestaat.

Meldingsplicht aan kantonrechter

Na het volledig beschrijven van de nalatenschap zal blijken of de nalatenschap negatief of positief uitvalt. Wanneer een nalatenschap negatief lijkt of blijkt te zijn, moet dit verplicht gemeld worden aan de kantonrechter. Deze kan vervolgens bepalen wat de verdere stappen zijn en instructies geven. Ook is het mogelijk dat de kantonrechter de procedure verzwaard.

Uitkeringen aan schuldeisers en de verdeling

Op het moment dat het helemaal duidelijk is wat de omvang van de schulden zijn en wat er wordt nagelaten door de overledene, kan er overgaan worden op het betalen van de schuldeisers. Wanneer alle schuldeisers hun deel hebben gekregen en er nog een positief saldo overblijft, kunnen de erfgenamen dit saldo verdelen. Dit gaat wel naar rato van hun erfdelen. Soms komt het voor dat er na de verdeling nog andere schuldeisers bijkomen. De schuldeisers hebben dan het recht om de erfenis van de erfgenamen terug te halen. Wanneer er geen volledige betaling van de schulden mogelijk is, is het belangrijk dat dit wordt aangegeven bij de kantonrechter.

Verkopen van bezittingen bij vereffening nalatenschap

Om de schulden te kunnen betalen kan de erfgenaam bezittingen van de nalatenschap verkopen. Dit moet wel in overleg met de andere vereffenaars en andere belanghebbenden, zoals bijvoorbeeld een vruchtgebruiker. Goederen die persoonlijk geërfd zijn, dienen zoveel mogelijk als laatste verkocht te worden. Het is zelfs mogelijk dat de erfgenamen spullen uit de nalatenschap kopen, maar deze verkoop moet wel gaan onder zakelijke voorwaarden.

Opheffing of kosteloze vereffening nalatenschap

Als de erfenis maar uit weinig goederen bestaat, kan het doorlopen van de wettelijke vereffeningsprocedure vrij zinloos zijn. In dit geval kan iedere erfgenaam een verzoek indienen bij de rechter. In dit verzoek kan gevraagd worden om een kosteloze vereffening van nalatenschap of kan er bevolen worden om de vereffening op te zeggen. Bij dit verzoek moet er wel bewezen worden dat de waarde van het nalatenschap onvoldoende is om alleen al de kosten voor de vereffening te betalen.

Sanctie op het niet volgen van de procedure

De hierboven globaal omschreven vereffeningsprocedure bevat nogal wat regels. Indien een erfgenaam in de vervulling van zijn/haar verplichtingen als vereffenaar in ernstige mate tekortschiet en hem/haar daarvan een verwijt kan worden gemaakt, dan vervalt het veilige aspect van de beneficiaire aanvaarding. De wet stelt namelijk dat in dat geval de erfgenaam wel met eigen vermogen aansprakelijk wordt voor de schulden van de nalatenschap. De volledige procedure met een aantal voorbeeldbrieven is beschreven op: Richtlijnen Rechtspraak.nl